Anthropic betaalt 1,5 miljard dollar aan auteurs in historische schikking over ongeautoriseerd gebruik van boeken voor AI-training.
Joël June Bakker
AI strategie expert
In het kort
- De essentie: Anthropic betaalt minstens 1,5 miljard dollar aan auteurs wiens werk gebruikt werd voor AI-training - de grootste auteursrechtschikking ooit in de VS
- De hoofdrolspelers: Drie auteurs startten een class action tegen Anthropic wegens het gebruik van honderduizenden gepirateerde boeken voor Claude-training
- De échte verschuiving: Dit zet een precedent voor toekomstige AI-copyright zaken en dwingt bedrijven na te denken over de kosten van ongeautoriseerd datagebruik
- De strategische take-away: AI-bedrijven moeten nu rekening houden met miljardenschikkingen als onderdeel van hun trainingskosten
De AI-industrie heeft zijn eerste grote rekening gepresenteerd gekregen. Anthropic, maker van de Claude AI-assistent, heeft ingestemd met een schikking van minstens 1,5 miljard dollar aan auteurs wiens werk zonder toestemming werd gebruikt om hun AI-systemen te trainen. Met ongeveer 3.000 dollar per boek is dit volgens juristen de grootste auteursrechtschikking ooit in de Verenigde Staten.
De zaak begon in augustus 2024 toen drie auteurs - Andrea Bartz, Charles Graeber en Kirk Wallace Johnson - Anthropic beschuldigden van het bouwen van een 'multimiljardenbedrijf door het stelen van honderduizenden auteursrechtelijk beschermde boeken'. Hun advocaten stelden dat Anthropic systematisch gebruik maakte van bibliotheken met gepirateerde boeken om Claude te trainen.
Wat begon als een relatief kleine rechtszaak, groeide uit tot een class action die alle Amerikaanse schrijvers vertegenwoordigt wiens werk mogelijk werd gebruikt. Een federale rechter gaf Anthropic weliswaar gelijk dat het trainen op legaal gekochte boeken toegestaan was, maar oordeelde ook dat het bedrijf terecht moest staan voor het gebruik van gepirateerde materialen.
Deze schikking gaat verder dan alleen een financiële afrekening. Anthropic moet alle originele bestanden en kopieën vernietigen die het heeft gedownload. Cruciaal is dat de schikking alleen geldt voor handelingen uit het verleden - het geeft Anthropic geen licentie voor toekomstig AI-trainingsgebruik.
Voor de AI-industrie betekent dit een fundamentele verschuiving in de kostenstructuur. Waar bedrijven voorheen vrij toegang hadden tot online content voor training, moeten ze nu rekening houden met potentiële miljardenschikkingen als onderdeel van hun ontwikkelingskosten.
De timing van deze schikking is veelzeggend. Terwijl AI-bedrijven verwikkeld zijn in tientallen rechtszaken over auteursrechtschending - van mediabedrijven tot muziekuitgeverijen - zoeken diezelfde partijen ook naar lucratieve partnerships met AI-ontwikkelaars. Universal Music klaagde Anthropic aan over het gebruik van songteksten, terwijl Reddit het bedrijf beschuldigt van systematische datatoegang.
Deze schikking stuurt een duidelijk signaal naar andere AI-bedrijven: ongeautoriseerd gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal kan miljarden kosten. Het dwingt de sector om transparanter te worden over databronnen en proactief licentiedeals te sluiten.
Voor Nederlandse organisaties die AI-systemen ontwikkelen of inkopen, biedt deze zaak belangrijke lessen. Ten eerste moeten bedrijven die eigen AI-modellen trainen veel zorgvuldiger omgaan met databronnen en auteursrechten. Ten tweede kunnen leveranciers van AI-diensten hun prijzen verhogen om dergelijke schikkingskosten op te vangen.
Tegelijkertijd ontstaan er nieuwe kansen voor contenthouders. Uitgevers, mediabedrijven en andere eigenaren van grote databestanden kunnen nu onderhandelen vanuit een veel sterkere positie met AI-ontwikkelaars.
De Anthropic-schikking markeert het einde van het 'wilde westen'-tijdperk in AI-ontwikkeling, waarin bedrijven vrijelijk content konden gebruiken zonder consequenties. Voor de sector betekent dit hogere ontwikkelingskosten, maar ook meer duidelijkheid over wat wel en niet mag. Voor contentmakers opent het de deur naar een nieuwe inkomstenstroom in het AI-tijdperk.
